Saturday 28 December 2019

Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ για τον θάνατο του Θάνου Μικρούτσικου


«Με άφατη θλίψη και βαθιά συγκίνηση αποχαιρετούμε έναν σπουδαίο άνθρωπο, τον ακριβό μας Θάνο Μικρούτσικο. Φαίνεται αβάστακτο, να μάθουμε να ζούμε, χωρίς εκείνον στη σκηνή. Γιατί ο Θάνος Μικρούτσικος δεν υπήρξε μόνο ανεπανάληπτος δημιουργός και συγκλονιστικός ερμηνευτής του έργου του. Πάνω απ’ όλα ήταν ένα ιδιοφυές πνεύμα, σπινθηροβόλο, κοφτερό και ανήσυχο, ένας βαθιά και πλατειά καλλιεργημένος διανοητής. “Οι δημιουργοί δεν γεννιούνται, δημιουργούνται” καθώς ο ίδιος έλεγε.
Εχθρός της συνήθειας, της επανάπαυσης και της παραίτησης, αυτός ο γενναίος μαχητής της ζωής, μας καλούσε και με το παράδειγμά του να διεκδικούμε το ακατόρθωτο, να μη φοβόμαστε τον χορό “στο φτερό του καρχαρία”, αν θέλουμε να νικήσουμε κάθε καταναγκασμό, κοινωνικό ή φυσικό, ακόμη και τον θάνατο.
Στη φροντίδα για να διαμορφωθούν άνθρωποι ικανοί να κατανικήσουν τη βαρβαρότητα, να κατανοήσουν και να αλλάξουν, να εξανθρωπίσουν τη “γη των Βησιγότθων”, είναι αφιερωμένο το έργο του. Πρωτοπόρο σε μορφή και περιεχόμενο, ένα τέλειο συνταίριασμα της μουσικής με την ποίηση, αλλάζει τη φυσιογνωμία του ελληνικού τραγουδιού, ανατρέπει τις φθαρμένες αστικές αξίες, ιδεολογικές και αισθητικές, ξαφνιάζει, ταράζει και ξεβολεύει, μας υποχρεώνει να κινητοποιήσουμε τη σκέψη, για να φτάσουμε στην ολοκληρωμένη συγκίνηση, στην αλήθεια.
Αν και βαθύ, προωθημένο και απαιτητικό, κάποτε παράξενο και πρωτόγνωρο, είναι έργο γνήσια λαϊκό. Όχι μόνο γιατί το περιεχόμενό του ανταποκρίνεται στα λαϊκά συμφέροντα, αλλά και γιατί σέβεται και εξυψώνει τους ανθρώπους του λαού, αντί να τους κρίνει “αφ’ υψηλού” ως ανίκανους τάχα να συλλάβουν το νόημα της μεγάλης τέχνης. Εντυπωσιακή ήταν η απόλυτη ταύτιση καλλιτέχνη και κοινού στις συναυλίες του, ακόμη και με έργα πρωτοποριακά όπως το “Μουσική πράξη στον Μπρεχτ”, αλλά και οι τρεις μεγάλες συναυλίες με τα “Καντάτα για τη Μακρόνησο” και “Σπουδή σε ποιήματα του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι” που τις αφιέρωσε στα 100 χρόνια του ΚΚΕ, δηλώνοντας στη συνέχεια πως αυτές ήταν οι πιο συγκινητικές στιγμές της ζωής του.
Έτσι δεν πρέπει να απορεί κανείς, που ένα μεγάλο λαϊκό πλήθος αγκαλιάζει χρόνια το έργο του, το έχει στα χείλη του στις απεργίες, στις πορείες, στις συγκεντρώσεις, αλλά και στα γλέντια και τις χαρές ή στις μοναχικές στιγμές της περισυλλογής και των μύχιων αγωνιών του. Αυτό το λαϊκό πλήθος δεν τον άφησε στιγμή μονάχο στη σκληρή, ηρωική μάχη του για τη ζωή, στέλνοντάς του καθημερινά κύματα αγάπης, θαυμασμού και ευγνωμοσύνης, όπως θα έκανε για τον πιο πολύτιμο άνθρωπό του.
Και πώς ο Θάνος Μικρούτσικος να μην εμπνέει δυνατά αισθήματα “στον δικό του κόσμο, στους δικούς του ανθρώπους”, στα μέλη και τους φίλους του ΚΚΕ, όταν κόντρα στο ρεύμα του συμβιβασμού με το μικρό και “εφικτό”, καλούσε μαζί με το ΚΚΕ σε πάλη για αυτό που στους πολλούς φαντάζει “ανέφικτο”, όταν σε καιρούς αντεπανάστασης σάλπιζε στο πλευρό του ΚΚΕ την αναγκαιότητα της επανάστασης, όταν πρώτος αυτός ανάμεσα στους πρώτους έδωσε το σύνθημα για να βαδίσουν και άλλοι καλλιτέχνες- δημιουργοί στον ίδιο δρόμο. Και πώς να μην κερδίζει τον απεριόριστο θαυμασμό μας όταν στα επιστημονικά συνέδρια της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Μπρεχτ, τον Χικμέτ και στο τελευταίο, για τη νέα ελληνική λογοτεχνία μιλώντας για τον Καββαδία, θάμπωνε με την πλατειά, επιστημονική, μαρξιστική γνώση και τη διαλεκτική σκέψη του, όταν την πρώτη εμφάνισή του μετά την επιδείνωση της υγείας του τη χάρισε στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ, εκεί όπου δυο χρόνια αργότερα με αφάνταστη δύναμη σε πείσμα της αρρώστιας του, έκλεισε για τελευταία φορά την αυλαία των συναυλιών του, ευτυχισμένος μέσα στη λατρεία του κοινού και των εκλεκτών συνεργατών του, ήσυχος “όπως εκείνοι που έχουν κάνει το καθήκον τους”.
Αγαπημένε μας Θάνο, πολύ πιο βαριά και πικρή είναι η απώλειά σου για την οικογένειά σου, την άξια σύντροφό σου Μαρία Παπαγιάννη, τα παιδιά και τα εγγόνια σου. Χάνουμε μπροστά τους, τα λόγια της παρηγοριάς. Κι όμως, η αλήθεια είναι πως τον νίκησες τον θάνατο, τους “ξεγέλασες τους ουρανούς”. Το έργο σου είναι βέλος πύρινο, που σκίζει τον χρόνο. Θα συνεχίζει τη διαδρομή του κι όταν θα χτίζουμε “τις αυριανές μας φάμπρικες, τα λαϊκά μέγαρα, τα κόκκινα στάδια”, όταν θα δικαιωθεί ο σκοπός που αφιέρωσες το ταλέντο, το μυαλό, την καρδιά σου “στην κοινωνία που ο ψαράς θα γράφει ποιήματα και ο ποιητής θα ψαρεύει”. Το έργο σου εκφράζει την ουσία όχι μόνο μιας περιόδου, αλλά μιας ολόκληρης ιστορικής εποχής. Άχρονο, άτοπο, ανεξάντλητο, αθάνατο, όπως αθάνατος Θάνο είσαι κι εσύ.
ΑΘΗΝΑ 28/12/2019
ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

Wednesday 25 December 2019

Αποχαιρετισμός στο φιλαράκι μου...

Στο φιλαράκι μου


Όταν συναντηθήκαμε πρώτη φορά, δεν χρειαστήκαμε πολλή ώρα και κόπο να συστηθούμε. Σε δεχτήκαμε χωρίς πολλή σκέψη σαν μέλος της οικογένειάς μας κι εσύ, καλόγνωμος και κοινωνικός, μας δέχτηκες σαν την αγέλη σου. Τόσο καλόγνωμος που δέχτηκες αμέσως εκείνο το απαισιότατο ξενόφερτο όνομα που σου δώσαμε. Άκου «Punchy»! Πού ξανακούστηκε να φωνάζουν «Punchy» έναν άγγλο ευγενή Setter Laverac, που λες και μόλις είχε πηδήξει έξω από εκείνους τους πίνακες του 19ου αιώνα που έδειχναν τα ανθρωποειδή πάνω σε άλογα να σας βάζουν μπροστά να ξετρυπώσετε την άμοιρη αλεπού, τρόπαιο στο κτηνώδες κυνήγι τους. Τέλος πάντων.
Θυμάσαι; Ήσουν τότε τρεισήμισι μηνών κι εγώ πατημένα εξήντα δύο. Υπολόγισα το προσδόκιμο ζωής σου και το υπόλοιπο του δικού μου. Κι έβαλα ένα στοίχημα μαζί σου. Όποιος κλείσει πρώτος τον κύκλο της ζωής του κερδίζει. Θα σήμαινε ότι κάτι θα έχει καταφέρει να προσφέρει στον άλλον ώστε να του δώσει λίγο παραπάνω χρόνο ζωής. Ενώ ο άλλος, θα έμενε πίσω να ζει με τις αναμνήσεις του.

Πέρασαν δέκα χρόνια από τότε. Χρόνια χαρούμενα, ζωντανά, γεμάτα δύναμη και ευτυχία. Προσαρμόστηκες στις δυνατότητες προσφοράς μας και προσαρμοστήκαμε στις ανάγκες σου. Πάντα καλόγνωμος, έξυπνος, κοινωνικός, μας έσπρωχνες με την ανεξάντλητη ενέργειά σου, μας τραβούσες με την απίστευτη δύναμη την ευελιξία και την ταχύτητά σου. Μεγάλος κυνηγός από τα γεννοφάσκια σου κι ας σε απέρριψαν οι κυνηγοί γιατί είχες λένε κροτοφοβία. Ρωμαλέος, δυνατός, γεμάτος ενέργεια, υγιέστατος σε όλα, σε έβλεπαν να καλπάζεις ή να τριποδίζεις και όλοι στοιχημάτιζαν ότι είσαι δεν είσαι δύο ή τριών ετών. Κι ας ήσουν πια γεράκος κι εσύ, όπως κι εγώ.
Δέκα χρόνια στα δύσκολα και στα εύκολα, γίναμε μια παρέα, μια συντροφιά, μια οικογένεια, μια αγέλη. Δώσαμε και πήραμε. Το στοίχημα σχεδόν το είχαμε ξεχάσει. Εγώ πατημένα εβδομήντα δύο κι εσύ πια στα δέκα. Με λίγη αγάπη και φροντίδα είχαμε ακόμα μπροστά μας και τρία και πέντε και ποιος ξέρει ακόμα πόσα χρόνια.

Ώσπου ξέσπασε μεγάλη αντάρα στο κεφαλάκι σου και γύρισε ο κόσμος μας ανάποδα. Επιληψία το είπανε στην αρχή αλλά ειδικά μετά τη ραγδαία επιδείνωση των τελευταίων τριών μηνών, όλα έδειχναν ότι κάτι πιο σοβαρό κρυβόταν πίσω. Θα μου μείνει για πάντα χαραγμένο στο μυαλό το πώς προσπαθούσες να ξεφύγεις από τον εφιάλτη σου. Κλαίγοντας με παρακαλούσες να σου τρίβω το κεφάλι, να το πιέζω, αν είναι δυνατόν να το ξεριζώσω, να το μαστορέψω, να φτιαχτεί, να γίνουν όλα όπως πρώτα. Κι εγώ σε κοιτούσα και σε χάιδευα ανήμπορος.
Δέκα χρόνια τώρα, ελόγου μου ήμουν εκείνος που έφευγε για λίγο ή πολύ κι εσύ έμενες πάντα σπίτι να με περιμένεις. Με κοίταζες ανήσυχος κι εγώ έσκυβα να σε χαϊδέψω και να σου πω: «μην ανησυχείς φιλαράκι, θα γυρίσω γρήγορα…»

Πριν ακριβώς μια εβδομάδα, έφυγες εσύ για πρώτη φορά κι έμεινα εγώ πίσω. Δύσκολος, αν όχι αδύνατος ο αποχαιρετισμός. Ειδικά αφού εσύ δεν μπορούσες να με αποχαιρετίσεις, να με χαϊδέψεις, να με ηρεμήσεις. Γι’ αυτό και σου (μας) χρωστάω αυτό το γράμμα. Για να ηρεμήσουμε όλοι και να κοιτάξουμε το μέλλον με ζωντανές τις αναμνήσεις μας.
Εγώ πατημένα εβδομήντα δύο πια κι εσύ έκλεισες τον κύκλο σου. Το κέρδισες τελικά το στοίχημά μας, μπαγάσα… Αλλά χαλάλι σου… Μακάρι, αν κάποια μέρα βρεθώ στη θέση σου, να έχω κι εγώ ένα ήρεμο τέλος σαν και το δικό σου.

Αντίο Punchy… Αντίο φιλαράκι μου…
Θα σε θυμόμαστε πάντα…
Η οικογένειά σου… ή αν προτιμάς
Η αγέλη σου…

Friday 22 November 2019

Λαϊκή Εξουσία: Ubuntu κ.Δρίτσα

Λαϊκή Εξουσία: Ubuntu κ.Δρίτσα: Ubuntu!!!!!!!!!!!!! Ένας ανθρωπολόγος πρότεινε το ακόλουθο παιχνίδι στα παιδιά μιας Αφρικάνικης φυλής: Τοποθέτησε ένα καλάθι γεμάτο ζο...

Sunday 10 November 2019

Ανεμογεννήτριες και Πράσινη Ανάπτυξη: Οι σκοτεινές αποχρώσεις του πράσινου


Τρέλα είναι να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά
και κάθε φορά να περιμένεις διαφορετικό αποτέλεσμα»
(Rita Mae Brown, 1983)
              Πιάσαν τελευταία να ηχούν όλο και πιο δυνατά οι καμπάνες της Πράσινης Ανάπτυξης. Τα νέα τώρα δεν θα αργήσουν να φτάσουν και στη Νικαριά. Πέρα πέρα στην υπόλοιπη Ελλάδα ξεκινούν οι εργασίες για την κατασκευή «αιολικών πάρκων» (ή πιο πρόσφατα «αιολικών πεδίων»). Ξεκινά η Πράσινη Ανάπτυξη. Στο μεταξύ, από τα Άγραφα, την Κάρυστο της Εύβοιας έως την Τήνο, τη Νάξο και το Αποπηγάδι της Κρήτης, οι κάτοικοι ξεσηκώνονται για να προασπιστούν τις βουνοκορφές και, μαζί με αυτές, τα νερά, τη βιοποικιλότητα, το μικροκλίμα, τις παραγωγικές τους δραστηριότητες (π.χ. τουρισμός), την ίδια τους τη ζωή. Πεπεισμένοι για το δίκαιο της υπόθεσής τους στέκονται εμπρός σε μπουλντόζες που ανεβαίνουν στις βουνοκορφές συνοδευόμενες από αστυνομικές δυνάμεις και εταιρείες σεκιούριτι, όπως είδαμε να συμβαίνει πρόσφατα, στις 19 του Σεπτέμβρη, στα Άγραφα.


Αποκαλούνται «πάρκα», αλλά μόνο κατ’ ευφημισμό, διότι τίποτα κοινό δεν έχουν με τα δασύλλια ή τους χώρους πρασίνου της πόλης. Για να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους, πρόκειται για βιομηχανικούς αιολικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας, αποτελούμενους από ανεμογεννήτριες μεγάλων διαστάσεων, τις λεγόμενες Β.Α.Π.Ε. Για τη Νικαριά ειδικά, το σχέδιο Ανάπτυξης, πράσινης απόχρωσης, περιλαμβάνει την εγκατάσταση γιγαντιαίων ανεμογεννητριών, που θα παράγουν συνολικά 330 MW. Προφανώς, οι τεράστιες ποσότητες πράσινης ενέργειας που παράγουν οι Β.Α.Π.Ε. δεν έχουν καμία σχέση με τις ενεργειακές ανάγκες τοπικών κοινωνιών. Αυτές, άλλωστε, μπορούν να υπερκαλυφθούν με πολύ μικρότερης κλίμακας μέσα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (βλ. έργα ΑΠΕ). Στην περίπτωση της Ικαρίας, το ήμιση των ενεργειακών της αναγκών θα παράγεται πλέον από το υδρο-ηλεκτρικό της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στην Προεσπέρα. Είναι ξεκάθαρο, συνεπώς, ότι τα σχέδια πράσινης ανάπτυξης που αποτυπώνονται στον ενεργειακό χάρτη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας , αποτελούν επιχειρηματική δραστηριότητα με αντικείμενο την παραγωγή και εξαγωγή πράσινης ενέργειας και σκοπό τη μεγιστοποίηση του ιδίου οφέλους (βλ. κέρδος). Βέβαια, για την παραγωγή πράσινης ενέργειας, οι εταιρείες θα χρειαστούν τους ανέμους που φυσούν ελεύθερα (και δωρεάν), τα βουνά, τα οποία θα εκμισθώσουν φτηνά φτηνά, παίρνοντας ως μπόνους τα νερά (βλ. υδρο-ηλεκτρικά). Θα χρειαστούν, με δυο λόγια, κοινά/κοινοτικά/δημόσια αγαθά. Επιπλέον, θα χρειαστούν ζεστό χρήμα. Αυτό θα προέλθει από τις ευρωπαϊκές και εθνικές επιδοτήσεις, οι οποίες πάντα χρηματοδοτούνται από τους πολίτες (βλ. τέλος ΑΠΕ στους λογαριασμούς της ΔΕΗ). Θα προέλθει, εν ολίγοις, από δημόσιο χρήμα!

Μπορεί η συμφωνία να μοιάζει υπερβολικά καλή για τους επενδυτές της πράσινης ανάπτυξης (βλ. δωρεάν πρώτες ύλες, φτηνές βουνοκορφές και δημόσιο χρήμα) και κάπως κοστοβόρα για τις τοπικές κοινωνίες (βλ. Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών). Αλλά, μας λένε, αυτές τις «πράσινες επενδύσεις» θα τις κάνουν για το καλό μας. Γιατί μόνο έτσι θα αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Στο κάτω κάτω τι; Είμαστε κατά της πράσινης ενέργειας και, επ’ ευκαιρία αυτής, είμαστε ενάντια στην πράσινη ανάπτυξη; «Επιτέλους», αναφωνούν κάποιοι, «τι θέλετε; να γυρίσουμε στις σπηλιές; Να συνεχίσουν να πεθαίνουν για μας στην Πτολεμαΐδα»;

Ποιος μπορεί να διαφωνήσει με την ανάγκη να σώσουμε τον πλανήτη, να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή; Ποιος μπορεί να διαφωνήσει για την ανάγκη της ενεργειακής μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Η δραστικότητα ενός σλόγκαν για τους σκοπούς της προπαγάνδας, μας λέει ο Noam Chomsky, οφείλεται στην κενότητα του περιεχομένου του, στο ότι δεν σημαίνει τίποτε, ακριβώς γιατί όλοι τάσσονται υπέρ του˙ και η αξία του έγκειται στο ότι κρατά το κοινό απασχολημένο. Πετυχημένο σλόγκαν είναι εκείνο υπέρ του οποίου θα συσπειρωθούν όλοι έναντι εκείνων των περιθωριοποιημένων, παράξενων ανθρώπων που διαφωνούν με τον «κοινό νου». Έτσι, το πλήθος απασχολείται διαφωνώντας πάνω σε κάτι που είναι κενό περιεχομένου, αντί να διερωτάται αν υποστηρίζει την πολιτική που ακολουθείται (Chomsky 2002: 26).

      Το κύριο πρόβλημα με την πολιτική που ακολουθείται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι ότι αναπαράγει τα αίτια της κλιματικής αλλαγής. Εν πρώτοις, οι τεράστιες ποσότητες πράσινης ενέργειας που θα παραχθούν προορίζονται για την ενεργειακή τροφοδότηση της ίδιας υπερκαταναλωτικής κοινωνίας, για τις ανάγκες της οποίας θα συνεχίσουν να παράγονται τοξικά και βιομηχανικά απόβλητα, σκουπίδια και πλαστικά. Όπως θα εξακολουθήσουν και οι εξορύξεις πετρελαίου, σπάνιας γαίας -εκείνου του ορυκτού μετάλλου που είναι τόσο απαραίτητο για τον υψηλής τεχνολογίας πολιτισμό μας- και άλλων ορυκτών και αερίων από τα έγκατα της γης. Επιπλέον, η ενεργειακή μετάβαση στην πράσινη ενέργεια παραμένει απολύτως ελεγχόμενη από τις ίδιες κολοσσιαίες πολυεθνικές, που με την επιχειρηματική τους δράση έχουν προκαλέσει την κλιματική αλλαγή. Έτσι, οι ίδιοι που μας έχουν φέρει στο χείλος του γκρεμού υπόσχονται τώρα πώς θα μας σώσουν! Ακόμη, αναπαράγονται οι ίδιες δομές ανισότητας: ο πλούσιος ευρωπαϊκός βορράς διασφαλίζει φτηνή πράσινη ενέργεια και φτηνό μαύρο χρυσό από τις φτωχές ή «χρεωκοπημένες» χώρες του μεσογειακού νότου. Παράλληλα, ο πλούσιος βορράς δημιουργεί μια αγορά για τα μέσα παραγωγής πράσινης ενέργειας που παράγει. Και θα την έχει για καιρό, αφού τα μέσα παραγωγής πράσινης ενέργειας καθίστανται παρωχημένα με ραγδαίους ρυθμούς –εκείνους της τεχνολογικής εξέλιξης. Την ίδια ώρα ενισχύεται η φτωχοποίηση πληθυσμών, που αργά ή γρήγορα αναμένεται ότι θα εκτοπιστούν εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Για την εγκατάσταση αιολικών βιομηχανικών σταθμών, θα χρειαστεί η ισοπέδωση βουνοκορφών και η διάνοιξη δρόμων στις πλαγιές τους. Όμως, η διάνοιξη δρόμων σε επικλινή εδάφη, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Επιτροπής για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης, επιταχύνει το φαινόμενο της ερημοποίησης κατά 30-200 φορές! Έτσι, η πράσινη ανάπτυξη, στο όνομα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, καταλήγει να εντείνει το φαινόμενο της ερημοποίησης, τον υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο που αντιμετωπίζει σχεδόν το σύνολο των νησιών του Αιγαίου εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής -όπως αποτυπώνεται στον Χάρτη Δυνητικού Κινδύνου Ερημοποίησης της Ελλάδας. Αυτή η τόσο καίρια αντίφαση, η επιτάχυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στο όνομα της αντιμετώπισής της, βρίσκεται στην καρδιά μιας σειράς αντιφάσεων, που (παραδόξως) στα μάτια πολλών δεν μοιάζουν ως παραδοξότητες. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι εκείνοι που καραδοκούν για αυτές τις «πράσινες επενδύσεις», με τους ομολογουμένως ευνοϊκούς όρους, είναι οι ίδιοι που αντλούν πετρέλαια ή πασχίζουν να αντλήσουν υδρογονάνθρακες από τα βάθη του Αιγαίου. Ούτε μοιάζει παράδοξο το ότι πρόκειται για τους ίδιους που μολύνουν ολόκληρες περιοχές και υδροφόρους ορίζοντες (βλ. δραστηριότητα Ομίλου Μυτιληναίου στα Αντίκυρα Βοιωτίας).
       Οι αντιφάσεις που βρίσκονται στην καρδιά της Πράσινης Ανάπτυξης είναι ο λόγος για τον οποίο (και) αυτή η απόχρωσης ανάπτυξη έχει θύματα. Η εγκατάσταση και λειτουργία βιομηχανικών μονάδων παραγωγής πράσινης ενέργειας έχει περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικο-πολιτισμικές επιπτώσεις, έως και επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία -ζητήματα για τα οποία διεξάγεται σημαντική επιστημονική έρευνα για πάνω από σαράντα χρόνια. Οι πολλαπλές και πολυδιάστατες επιπτώσεις της πράσινης ανάπτυξης είναι οι λόγοι για τους οποίους οι κάτοικοι της μιας περιοχής μετά την άλλη οργανώνονται και αντιστέκονται. Είναι, όμως, και οι λόγοι για τους οποίους εκτοπίζονται ολόκληροι εντόπιοι πληθυσμοί, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, από τη Λατινική Αμερική, την Ασία και την Αφρική έως την Ευρώπη και την Αμερική (βλ. Ενδεικτικό πίνακα εκτιμώμενου αριθμού εκτοπισμένων ανά αναπτυξιακό project, όπως παρατίθεται στο Terminski 2013: 156-158) .

         Για όλους τους παραπάνω λόγους, η πολιτική που ακολουθείται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη, χρειάζεται τη συμβολή της προπαγάνδας. Ενίοτε χρειάζεται και τη συνοδεία κρατικών και ιδιωτικών δυνάμεων καταστολής (βλ. Άγραφα). Η προπαγάνδα, μας λέει ο Chomsky, εκτός από ένα κενό περιεχομένου σλόγκαν –εν προκειμένω, χρώματος πράσινου- χρειάζεται απαραιτήτως τη συνδρομή των «ειδικών», εκείνων που προέρχονται από την τάξη των μορφωμένων και έχουν ταχθεί (με το αζημίωτο) να υπηρετούν τα συμφέροντα των ολίγων και ισχυρών. Εκείνοι αναλαμβάνουν να καθοδηγήσουν το «εν συγχύση» πλήθος, που σύμφωνα με το δόγμα της «φιλελεύθερης δημοκρατίας» είναι ανίδεο και ανίκανο να συμμετέχει ενεργά στη διαχείριση των ζητημάτων που αφορούν στην ίδια του τη ζωή και, όταν τυχόν συμμετέχει, ή έστω αυτό επιζητεί, γίνεται επικίνδυνο (Chomsky 2002: 16-18). Το συλλογικό μας συμφέρον το γνωρίζουν καλύτερα από εμάς οι «ειδικοί» και προς αυτό θα μας καθοδηγήσουν. Άλλο που αυτό που μας λένε ότι είναι το «συλλογικό μας συμφέρον» μεγιστοποιεί το ίδιον όφελος πολυεθνικών, και αναπαράγει το ίδιο αδηφάγο οικονομικό σύστημα, που χρειάζεται να αντλεί πόρους δίχως αύριο και να μολύνει το περιβάλλον με τρομερά δηλητήρια, που μένουν αέναα στον πλανήτη. Άλλο που καταλήγουμε να κάνουμε το ίδιο πράγμα, περιμένοντας αυτή τη φορά να έχει διαφορετικό αποτέλεσμα (βλ. ορισμό τρέλας). Άλλωστε, αυτό που εμείς θα νομίζαμε για συλλογικό μας συμφέρον, την ενεργή συμμετοχή σε μικρής κλίμακας μέσα παραγωγής πράσινης ενέργειας, στο πλαίσιο της «φιλελεύθερης δημοκρατίας», θα ήταν ό,τι το Wagner Act του 1935 για τα εργασιακά δικαιώματα: μια «δημοκρατική εκτροπή» που χρειάζεται να αποσοβηθεί εν τη γενέσει της. Θυμηθείτε, το πλήθος είναι ανίκανο να αποφασίσει για θέματα που το αφορούν, και αν τυχόν θελήσει να οργανωθεί ώστε να συμμετέχει ενεργά -εν προκειμένω στην παραγωγή πράσινης ενέργειας με σκοπό τη μέγιστη δυνατή ενεργειακή αυτονομία- τότε χαρακτηρίζεται ως «επικίνδυνο», εχθρός του «κοινού νου» και του «δημοσίου συμφέροντος». Γι’ αυτό, μας λένε, είναι σοφότερο να παραμείνουμε θεατές, να κοιτάξουμε τη δουλίτσα μας.
Σε αυτή την «πράσινη» συνθήκη, το «αναπτυξιακό» σχέδιο για τη Νικαριά προϋποθέτει την ιδιωτικοποίηση/εμπορευματοποίηση του κατεξοχήν κοινού/ κοινοτικού/δημοτικού αγαθού του νησιού μας, των βουνοκορφών του Αθέρα, και επισύρει περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεις κοινών/κοινοτικών/δημόσιων αγαθών, με κύριο από αυτά τα νερά. Ήδη από τη δεκαετία του 1940, ο Κάρλ Πολάνυι έχει κρούσει τον κώδωνα για τους κινδύνους που ελλοχεύει η εμπορευματοποίηση της φύσης για το περιβάλλον και τις ανθρώπινες κοινωνίες. Απέναντι σε αυτήν την προοπτική, κάτοικοι οργανωμένοι σε συλλογικότητες στέκονται όρθιοι και αγωνίζονται για την προάσπιση των βουνοκορφών τους. Και, μαζί με αυτές, προασπίζονται όλα όσα έχουν σημασία για την ίδια τους τη ζωή (νερά, βιοποικιλότητα κ.α.), όπως και το δικαίωμα τους να ζουν εκεί όπου ζουν, από πάππου προς πάππου. Με αυτούς τους δίκαιους αγώνες οφείλουμε να συστρατευθούμε. Διότι αν παραμείνουμε αδρανείς, απλοί θεατές -όπως, άλλωστε, επιδιώκεται με κάθε μέσο (προπαγάνδα, στρατιωτικές επεμβάσεις κ.α.)-, τα θύματα της πράσινης ανάπτυξης, πολύ σύντομα, θα είμαστε εμείς. Και αυτό είναι τουλάχιστον ανεύθυνο απέναντι στις επόμενες γενεές.

Μ.Μ.Γ.
gagmaba@yahoo.gr
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Πυξίδα

Wednesday 23 October 2019

Ο Σύριζα, οι λογικές πλάνες και …ο Α. Κάλβος!...


Πριν ένα χρόνο είχα διατυπώσει κάποιες σκέψεις μου γύρω από θέματα λογικής και τη χρήση της στην εποχή μας (δημοσιεύτηκε εδώ στις 9/11/2018 με τίτλο: «Τελικά είναι ο αστυφύλακας μπουζούκι;»). Είχα αναφερθεί στην αριστοτελική λογική και τις «λογικές πλάνες», με αιχμή το «επιχείρημα κατά προσώπου» γνωστό και σαν argumentum ad hominem. Είχα επισημάνει τις αρνητικές συνέπειες που φέρνει η χρήση και κατάχρησή του στην πολιτική κυρίως πρακτική, ακόμα και σε εκείνον ο οποίος το χρησιμοποιεί συστηματικά στο λόγο του.
Έγραφα τότε: «…Σε λίγο καιρό θα έχω ξεχάσει τα επιχειρήματά μου που θα υποστήριζαν τη δική μου άποψη, αφού ποτέ δεν μου χρειάστηκαν. Στο τέλος θα ξεχάσω ακόμα και την άποψή μου…αλλά θα έχω γίνει ειδικός στους «ad hominem» χαρακτηρισμούς…»

Αφορμή να ξαναγράψω σχετικά μου έδωσε πρόσφατα δημοσιευμένο εδώ άρθρο που κατά την ταπεινή μου γνώμη αποτελεί ένα ακόμα παράδειγμα ad hominem επίθεσης κατά προσώπου (Λιάνα Κανέλλη), ενός πολιτικού κόμματος (ΚΚΕ) αλλά και του συνόλου των λαϊκών αγωνιστών και απλών ανθρώπων εργαζομένων που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στρατεύονται ή απλά συντάσσονται στις γραμμές του.
Η «συνταγή» για τη δομή του άρθρου είναι παλιά, γι’ αυτό είναι και γνώριμη. Στην κορυφή ένας «πιασάρικος» τίτλος, συνήθως δάνειο από τα λόγια κάποιου σημαντικού προσώπου, ή πάντως κάτι που να είναι πολύ γνωστό για να αναδειχτεί κάποιο φιλολογικό υπόβαθρο. Το ότι παραφράζουμε μέχρι κακοποίησης (πέρσι το θύμα ήταν ο στίχος της Κομμουνιστικής Διεθνούς και εφέτος την πλήρωσε ο Κάλβος!) την αρχική ρήση έχει μικρή σημασία.
Ακολουθεί η «επίθεση κατά προσώπου»: Η αήθης αποκοπή και παράφραση μισής (κυριολεκτώ) φράσης από άρθρο της Λιάνας Κανέλλη, δημοσιευμένο στο Ριζοσπάστη (27/1/2019) πριν και η πλήρης διαστρέβλωση του περιεχομένου του. Το πιάτο γαρνίρεται με αχαρακτήριστα υπονοούμενα γύρω από το ΚΚΕ και τις σχέσεις του με την κυρία Κανέλλη, τους βουλευτές του τα μέλη και τους οπαδούς του. Και η εικόνα κλείνει προς το τέλος με τους γνωστούς υποτιμητικούς ψευδείς χαρακτηρισμούς που προδίδουν μόνο μια αντικομουνιστική εμπάθεια, τόσο ισχυρή ώστε να αποπνέει ακραία τοξικότητα.

Και αναρωτιέται κανείς, προς τι όλα αυτά; Η απάντηση υπάρχει πάλι στη γνώριμη «συνταγή». Στο μέσο του άρθρου, βρίσκεται στριμωγμένο στην κυριολεξία και το «μήνυμα» που δεν είναι άλλο από το διακύβευμα αυτής της εποχής για τον Σύριζα μπροστά στο επερχόμενο Συνέδριο. Η «αναγέννηση και ο μετασχηματισμός (!) του κόμματος» μέσα από τη διαμόρφωση της νέας  φυσιογνωμίας και προοπτικής, στα πλαίσια της ελληνικής και ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Ώστε λοιπόν γι' αυτό θέλαμε να μιλήσουμε; Και από πολιτικά επιχειρήματα; Έλα μωρέ, τι ζητάς τώρα; Ποιος τα χρειάζεται; Αφού όλα είναι στηριγμένα στη λογική πλάνη του ad hominem. Ένα «κακό» κόμμα, μια «κακή» βουλευτίνα του, μια «κακή» πολιτική… Άρα μόνο εμείς είμαστε οι «καλοί»… Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε!...
Δεν πρόκειται να απολογηθώ για λογαριασμό του ΚΚΕ. Οι αποφάσεις των συνεδρίων και των άλλων οργάνων του είναι δημόσιες και γνωστές. Ούτε και πρόκειται να απολογηθώ εκ μέρους της επί μια εικοσαετία σχεδόν βουλευτίνας του. Μπορεί η ίδια να μιλήσει καλύτερα από μένα και το κάνει δημόσια.
Αλλά ούτε και πρόκειται να ανοίξω πολιτικό διάλογο για τις επιλογές του Σύριζα. Όχι πριν δω επιτέλους κάποια επιχειρήματα που να έχουν βάση. Γιατί φοβάμαι ότι αν ξεκινήσει ένας τέτοιος υγιής διάλογος, θα αποκαλυφθεί περισσότερο η γύμνια τους. Γιατί τότε θα θυμηθούμε όλοι τις αποφάσεις του ιδρυτικού συνεδρίου τους και πώς αυτές κατέληξαν μέσα στα τελευταία έξι χρόνια στην μεγαλύτερη πολιτική απάτη σε βάρος του εργαζόμενου λαού. Και δεν θα αισθανθούν πολύ άνετα οι «σύντροφοι».
Θα περιμένω λοιπόν να δω επιχειρήματα στη θέση αήθων επιθέσεων

Μέχρι τότε, εμπνευσμένος από τον «τίτλο» του άρθρου τους θα τους αφιερώσω ολόκληρο το ποίημα του Ανδρέα Κάλβου του οποίου τα μηνύματα προσπάθησαν να αλλοιώσουν και να αποκρύψουν. Νομίζω τους πάει γάντι, εν όψει και του συνεδρίου τους…


Εις Σάμον (Α. Κάλβος)

α’
Όσοι το χάλκεον χέρι
βαρύ του φόβου αισθάνονται,
ζυγόν δουλείας ας έχωσι.
Θέλει αρετήν και τόλμην
η ελευθερία.
β'
Αυτή (και ο μύθος κρύπτει
νουν αληθείας*) επτέρωσε
τον Ίκαρον· και αν έπεσεν
ο πτερωθείς κ' επνίγη
θαλασσωμένος·
γ'
Αφ' υψηλά όμως έπεσε,
και απέθανεν ελεύθερος.
Αν γένης σφάγιον άτιμον
ενός τυράννου, νόμιζε
φρικτόν τον τάφον. 


Κων. Χ. Χαραλαμπίδης έγραψε
"Τα ημερολόγιά μου" (http://mypoliticalandhistoricaldiaries.blogspot.com/2019/10/blog-post.html)

Monday 14 October 2019

- Με νίκησες!... Έλα να παίξουμε τώρα!... Πώς σε λένε;...

Δεκαπεντάυγουστο, Λαγκάδα, εξήντα χρόνια μετά την ιστορία που ακολουθεί...
Μια βιωματική ιστορία...
Τέλη δεκαετίας του 50, δεκαπέντε Αυγούστου, Λαγκάδα…

Κοντά στα δέκα με δώδεκα εγώ και οι γονείς μας αποφασίζουν, αντί όπως κάθε χρονιά που πηγαίναμε στου Μουντέ για της Παναγίας, αυτή τη φορά να πάμε στη Λαγκάδα. Ναυλώσαμε λοιπόν τον Ορφέα (ή τον Τσίμπη;) και να ‘μαστε στη λειτουργία.

Μετά την περιφορά της εικόνας και την "απόλυση" της λειτουργίας, κοντά μεσημέρι, ήρθε η ώρα για το πανηγύρι. Τέσσερις πέντε πάγκοι κάτω από το μεγάλο δένδρο, καμιά πενηνταριά άτομα με το ζόρι όλοι κι όλοι, «ζωμός» μπόλικος, κρέας βραστό, ψωμί και κρασί, αποτελούσαν το σκηνικό. Η μάνα μου είχε φέρει από το σπίτι κάτι ντομάτες και λίγο τυρί τουλουμίσιο και μας έδινε κάτω από το τραπέζι γιατί ντρεπόταν μην την πουν ξιπασμένη πρωτευουσιάνα.

Πιο πέρα έπαιζαν μπάλα με ένα πανί κάποια παιδιά, καρκιναγριωτάκια ‘όπως έμαθα αργότερα. Με έτρωγε η λαχτάρα να πάω μαζί τους να παίξω κι εγώ, αλλά πού να ξεφύγω από τη μάνα μου που με παρακολουθούσε και με μάτια στην πλάτη, μην λερώσω το καλό μου παντελόνι και χαλάσω τα καινούργια παπούτσια. Κάποια στιγμή τη βρήκα χαλαρή (νάτανε το κρασί; ) και με άφησε να απομακρυνθώ με μια ματιά-προειδοποίηση για το τί θα ακολουθούσε αν δεν γύριζα όπως φεύγω.

Πλησίασα τα παιδιά με δειλά βήματα, μην ξέροντας αν θα με δεχτούν. Μόλις έφτασα στα πέντε μέτρα με αντιλήφθηκαν. Σταματούν να παίζουν κι έρχονται όλοι γύρω μου με φανερά εχθρική διάθεση. Ένας που φαινόταν για «αρχηγός» έρχεται μπροστά μου και μου μιλάει με άγρια φωνή. Και τότε εκτυλίσσεται ο παρακάτω διάλογος:
- Ποιος είσαι εσύ; Από πού είσαι;
- Από την Αθήνα
- Και πώς βρέθηκες εδώ;
- Μένουμε στο Χριστό, στις Ράχες και ήρθαμε για το πανηγύρι
- Και τι θέλεις τώρα;
- Να παίξω μαζί σας αν με θέλετε.
- Δε σε θέλουμε και δε θα παίξεις. Θα παλέψουμε...
Να μην σας πω πώς ένιωθα εκείνη την ώρα γιατί θα βρωμίσει ο τόπος. Ποιον να πρωτοφοβηθώ; Αυτόν; Τους άλλους τέσσερις; Ή τη μάνα μου αν γύριζα κυλισμένος στο χώμα και σκισμένος; Δεν με άφησε όμως να το πολυσκεφτώ και μου όρμησε. Αγκαλιαστήκαμε. Και, θέλεις από τύχη, θέλεις επειδή ήμουν λίγο πιο μεγαλόσωμος από εκείνον, βρίσκεται με μια τρικλοποδιά ξαπλωμένος στο χώμα αμέσως.

Η πάλη κράτησε λιγότερο από ένα λεπτό. Μόλις έπεσε σταμάτησα. Οι άλλοι κοιτούσαν έκπληκτοι. Ο ίδιος προσπαθούσε να καταλάβει τί έγινε. Μόλις συνήλθε λίγο, σηκώθηκε, πέταξε με τα χέρια τα χώματα από πάνω του, με κοίταξε στα μάτια και μου είπε:

- Με νίκησες!... Έλα να παίξουμε τώρα!... Πώς σε λένε;

Το απόγευμα φύγαμε για το Χριστό. Γύρισα σπίτι ευτυχισμένος. Είχα νικήσει κάποιον στο πάλεμα. Γύρισα στη μάνα μου χωρίς να έχω χαλάσει τα ρούχα μου, γλυτώνοντας έτσι το ξύλο. Πάνω απ’ όλα όμως ήμουν χαρούμενος γιατί είχα παίξει μπάλα με κάποια παιδιά από το Καρκινάγρι και είχαμε γίνει φίλοι!...

Αν ζουν, να ‘ναι όλοι τους καλά, όπου κι αν βρίσκονται…

Κων. Χ. Χαραλαμπίδης έγραψε
"Τα ημερολόγιά μου" (http://mypoliticalandhistoricaldiaries.blogspot.com/2019/10/blog-post.html)