ΠΟΣΟ «ΠΡΟΔΟΤΙΚΗ» ΗΤΑΝ Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ;

Γράφει ο Κ. Χαραλαμπίδης

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ 43-44 
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ Ή ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΚΑΤΟΧΉΣ;

Την περίοδο μετά το 43-44, μπροστά στη μεγάλη άνοδο του εαμικού κινήματος και του ΚΚΕ, ολόκληρος ο μηχανισμός προπαγάνδας των Άγγλων και της ελληνικήε αστικής τάξης είχε κινητοποιηθεί στο έπακρο. Στόχοι ήταν, αφ’ ενός να ανακόψει την άνοδο αυτή μέσω της διαβολής και της συκοφάντησης των αγωνιστών και των κομουνιστών και αφ’ ετέρου να εξευρεθούν προδοτικές δυνάμεις που ήδη συνεργάζονταν ανοιχτά με τους Γερμανούς και τους Βούλγαρους και θα μπορούσαν, συνεργαζόμενες με τους άγγλους πράκτορες που δραστηριοποιούνταν σε ελληνικό έδαφος, να αποτελέσουν αντίβαρο στις λαϊκές δυνάμεις μετά την αποχώρηση των Γερμανών. Στην κατεύθυνση αυτή υπήρχαν ανοιχτές συμφωνίες και με τους Γερμανούς, οι οποίοι, ειδικά μέσα στο 44 είχαν θορυβηθεί βλέποντας τον σοβιετικό στρατό να επελαύνει νότια, φοβούμενοι μήπως αποκλειστούν στο ελληνικό έδαφος.

Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ

Οι βασικές κατευθύνσεις είχαν αποφασιστεί στην αποκαλούμενη «μυστική συμφωνία της Λισαβόνας,

στα τέλη 43 προς 44, μεταξύ Γερμανών και Άγγλων εντεταλμένων. Η εφαρμογή τους ειδικά για τη Βόρεια Ελλάδα, είχε ανατεθεί στον Άγγλο ταγματάρχη Μύλλερ, ο οποίος είχε αποκαταστήσει επαφή με τέτοιες προδοτικές ομάδες και λήσταρχους όπως ο Τσαούς Αντών και η οργάνωση Παο. Ταυτόχρονα, είχε ξεκινήσει μια εκστρατεία δυσφήμισης και μια βιομηχανία κατασκευής πλαστών στοιχείων που προσπαθούσαν να αποδείξουν τον δήθεν προδοτικό ρόλο των συνεπών λαϊκών δυνάμεων του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ. Τα στοιχεία αυτά προωθούνταν αμέσως στην κυβέρνηση του Καΐρου, προκειμένου να ασκηθεί πίεση προς τις συνεπείς δυνάμεις που συμμετείχαν στην κυβέρνηση και από την άλλη οι πρώην γερμανόφιλες ή βουλγαρόφιλες αυτές δυνάμεις να κερδίσουν σε κύρος και να πετύχουν επιχειρησιακή αναβάθμιση με έξτρα χρηματοδότηση και εξοπλισμό από τους «συμμάχους» Άγγλους..

Οι συκοφαντίες αυτές ήταν τόσο έωλες ώστε δε έπειθαν κανέναν και υπάρχουν καταγραμμένες σχετικές δηλώσεις του Παπανδρέου και άλλων αστών πολιτικών, ενώ ούτε και οι Άγγλοι τόλμησαν να τις υποστηρίξουν φανερά. Έτσι, εγκαταλείφθηκαν προσωρινά, μέχρι το 45-46 που είχε ξεκινήσει η «λευκή τρομοκρατία» σε βάρος των αγωνιστών. Έπρεπε να στηθούν όπως όπως κατηγορίες για να τροφοδοτήσουν τα στρατοδικεία και τις άλλες μορφές διώξεων. Ο ακραίος ανιστόρητος αντικομουνισμός οργίαζε.

Με την ήττα του κινήματος και ενώ ό κρατικός μηχανισμός ήταν ήδη επανδρωμένος με όλο το συρφετό των πρώην συνεργατών, των δοσίλογων και των προδοτών, οι ιστορίες αυτές έφτασαν να ενσωματωθούν στα κρατικά στρατιωτικά και αστυνομικά αρχεία και να αποτελέσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα την επίσημη κρατική προπαγάνδα κατά των κομουνιστών και του ευρύτερου λαϊκού κινήματος της Αντίστασης και του Εμφύλιου. Χρειάστηκε αρκετός ακόμα χρόνος για να αποκαλυφθεί η αντικομουνιστική σκευωρία, να καταπέσουν οι συκοφαντίες. Στην πράξη έχουν εγκαταλειφθεί ακόμη και από τους αρχικούς εμπνευστές τους. Μόνο κατά καιρούς τις ξεθάβουν από το βούρκο κάποια ανεγκέφαλα, ασπόνδυλα ακροδεξιά ή και φασιστικά στοιχεία, προκειμένου να τονώσουν το αντικομουνιστικό τους μένος. Αποδεικνύοντας άλλη μια φορά ότι για την ακροδεξιά και τον φασισμό ο κύριος εχθρός είναι η εργατική τάξη και το κόμμα της.

ΤΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΟΧΩΡΊΟΥ - ΕΝΑ ΑΚΟΜΗ ΨΕΜΑ...

Ένα από τα πλαστά έγγραφα που αναφέρονται πιο πάνω, αφορά το υποτιθέμενο Σύμφωνο μεταξύ ΕΛΑΣ και Γερμανών που υποτίθεται ότι υπογράφτηκε στο χωριό Μελισσοχώρι, έξω από τη Θεσσαλονίκη. Η «συμφωνία» αυτή υποτίθεται ότι είχε γίνει μεταξύ ΕΑΜ-ΚΚΕ και διοίκησης του Βουλγαρικού στρατού και πρόβλεπε… και τι δεν πρόβλεπε!... Από την ανεμπόδιστη αποχώρηση των βουλγαρικών στρατευμάτων και τον  εξοπλισμό του ΕΛΑΣ με βουλγάρικα όπλα, μέχρι τη …διάλυση όλων των συνόρων στα Βαλκάνια, την ηγεμονία της Βουλγαρίας και την ίδρυση Μακεδονικού κράτους!... Η πληροφορία υποτίθεται ότι αποκαλύφθηκε από την γνωστή γερμανόφιλη οργάνωση της Κεντρ. Μακεδονίας ΠΑΟ και τον συνεργάτη των Βουλγάρων Τσαούς Αντών και μεταδόθηκε αμέσως στο Κάιρο από τον Άγγλο πράκτορα Μύλλερ.

Όπως και στις υπόλοιπες χαλκευμένες υποθέσεις υπήρχαν αρκετά σημεία που έδειχναν καθαρά ότι τίποτε από όσα έγραφαν δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα. Δεν θα το αναλύσω εδώ καθώς η προτεινόμενη βιβλιογραφία περιέχει αρκετά στοιχεία και αποδείξεις… Σημειώνω μόνο ότι, παρά την βαθύτερη αντίθετη επιθυμία και παρά τις πιέσεις, τόσο ο πρωθυπουργός του Καΐρου Γ. Παπανδρέου, όσο και ο υπουργός Εσωτερικών αναγκάστηκαν να δηλώσουν ότι όχι μόνο δεν υπήρχε τέτοια συμφωνία, αλλά ότι είχε αποκαλυφθεί συμφωνία συνεργασίας μεταξύ του Βούλγαρου φασίστα στρατηγού Συράκοφ και του Τσαούς Αντών, για το χτύπημα του ΕΛΑΣ. Η τελευταία αυτή, πραγματική συμφωνία, δεν μπόρεσε να υλοποιηθεί ποτέ γιατί με την κατάρρευση της βουλγαρικής φασιστικής ηγεσίας, ο Συρακόφ είχε ήδη συλληφθεί από Βούλγαρους αντιφασίστες αξιωματικούς, και ο στρατός, ανασυγκροτημένος είχε αρχίσει να αποσύρεται σταδιακά από τα ελληνικά εδάφη.

ΠΟΙΟΙ ΛΟΙΠΟΝ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΝΤΑΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ;

Έτσι καταρρέει για άλλη μια φορά ένας ακόμη κατασκευασμένος μύθος περί «προδοτικού ΚΚΕ». Ένας μύθος που εκτός από την προσπάθεια δυσφήμισης των κομουνιστών, είχε και σαν στόχο να αποπροσανατολίσει από εκείνους που βρίσκονταν συνεχώς σε συνεργασία με τη ναζιστική Γερμανία, προκειμένου να χτυπηθεί το λαϊκό κίνημα και κυρίως οι κομουνιστές.

Γιατί είναι γεγονός που αποδεικνύεται αποό πολλές διαφορετικές πηγές, ότι υπήρχε τουλάχιστον στα χρόνια 43-44 στενή συνεργασία των Άγγλων με τους Γερμανούς με στόχο να διευκολυνθεί από τη μια η αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα, ώστε οι δυνάμεις που θα απεγκλωβίζονταν από την Ελλάδα να χρησίμευαν στην καθυστέρηση της προέλασης των σοβιετικών στρατευμάτων. Και αφ’ ετέρου, σε αντάλλαγμα οι Γερμανοί δεν θα παρέδιδαν με την αποχώρησή τους εδάφη και οπλισμό στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, καθυστερώντας την υποχώρησή τους τόσο ώστε να προλάβουν να αποβιβάσουν οι Άγγλοι δικά τους ή φιλικά τους στρατεύματα και να καταλάβουν τις απελευθερωμένες περιοχές. Έτσι, δεν είναι τυχαίο ότι κατά τη διάρκεια της υποχώρησης των Γερμανών, τα νώτα τους κάλυπταν συνεχώς, όχι μόνο οι συμμορίες που προδοτικά συνεργάζονταν μαζί τους, αλλά και δυνάμεις που είχαν πια προσχωρήσει στο συμμαχικό στρατόπεδο και δήλωναν πιστές στους Άγγλους και την κυβέρνηση του Καΐρου, διευκόλυναν αντί να εμποδίσουν την υποχώρηση των Γερμανών.

ΜΙΑ ΑΝΑΠΑΝΤΕΧΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ «ΕΚ ΤΩΝ ΕΣΩ»

Από μια επετειακή συνέντευξη που συμπεριλαμβάνεται σε ένα αφιέρωμα της ΕΡΤ σχετικά με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, προκύπτει ίσως το πιο αναπάντεχο ντοκουμέντο, η ιστορική απόδειξη του ρόλου των άγγλων και των Ελλήνων συνεργατών τους, ενάντια στο λαϊκό κίνημα στη διάρκεια της απελευθέρωσης. Σε αυτό (παρατίθεται με λίνκ στις πηγές) ένας Έλληνας αντιστράτηγος ε.α. σήμερα με επίθετο Διαμαντόπουλος, διηγείται πώς ενώ βρισκόταν στη Δυτική Μακεδονία επικεφαλής κλιμακίου σαμποτέρ που έκανε σαμποτάζ κατά των μονάδων των Γερμανών που υποχωρούσαν, πήρε εντολή τον Σεπτέμβρη του 44 από το Γενικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής (ΓΣΜΑ) να σταματήσει τα σαμποτάζ και να σπεύσει στην πόλη της Θεσσαλονίκης, να έρθει σε επαφή με τους Γερμανούς και να διαπραγματευτεί μαζί τους την παράδοση της πόλης σε αυτόν, στο όνομα των αγγλικών ενόπλων δυνάμεων. Οι Γερμανοί, ευρισκόμενοι περικυκλωμένοι από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ και φοβούμενοι μήπως αιχμαλωτιστούν από τους «κομουνιστές του ΕΑΜ και βρεθούν αιχμάλωτοι του κόκκινου στρατού, αναχώρησαν επειγόντως. Έτσι ο εκπρόσωπος των άγγλων αξιωματικός, έζησε κωμικοτραγικές στιγμές από την πρώτη μέρα της απελευθέρωσης της πόλης (30 Οκτωβρίου), αναγκαζόμενος να συνεργαστεί με τον ΕΛΑΣ που κυριαρχούσε στην πόλη, ενώ τα πρώτα αγγλικά (για την ακρίβεια …ινδικά) στρατεύματα αποιβιβάστηκαν αρκετές μέρες μετά στην Χαλκιδική.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Όπως έχω ξαναγράψει, την αλήθεια μπορεί να την βρει κάποιος βολική, να την κακοποιήσει, να την βιάσει, να την διαστρεβλώσει, να την θάψει. Να την σκοτώσει όμως δεν μπορεί. Η αλήθεια δεν πεθαίνει. Στοιχειώνει τους θύτες της και κάποια στιγμή επιστρέφει. Υποχρεώνει όσους την κακοποίησαν να είναι από τους πρώτους που θα ομολογήσουν τα εγκλήματά τους και να μαρτυρήσουν για την αποκατάστασή της στο βάθρο της. 

Πηγές και βοηθήματα :
-   https://www.komep.gr/2013-teyxos-1/antikommoynistikh-paraxaraksh-ths-istorias

  H. Fleischer: «Επαφές μεταξύ των Γερμανικών Αρχών Κατοχής και των κυριότερων οργανώσεων της Ελληνικής Αντίστασης», στο «Η Ελλάδα στη δεκαετία 1940-1950»,

-  https://www.rizospastis.gr/page.do?publDate=1/9/2013&id=14781

Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Αρχεία Εθνικής Αντίστασης (1941-1944), τ.8, Αθήνα, 1998,


Και το αφιέρωμα της ΕΡΤ
  http://www.ert.gr/arxeio-afierwmata/apeleftherosi-tis-thessalonikis-30-oktovriou-1944/